Mekanik Presler

1.MEKANİK PRESLER
Çalışma Sistemi
Elektrik motoru ile elde edilen dönme hareketi kayışlar vasıtasıyla Volana 
aktarılır. Bunun sebebi elektrik motorunun devir sayısı yüksektir (900d/dk). 
Preslerin dakikadaki vuruş sayısı çok düşük olması gerekiyor (20 vuruş gibi). 
Bu yüzden motorun devir sayısı aktarma organlarında düşürülerek aktarılır.
Volana bağlı olan milin üzerinde kavrama ve fren grubu vardır. Kavrama ve 
fren grubu pnömatik veya hidrolik kumanda ile çalışır. Volan motordan aldığı 
dönme hareketi ile sürekli döner, fakat volan mili dönmez. Biz parça basmak 
istediğimiz zaman kavrama kumandasını devreye sokarız (pedal ile) ve volan 
mili dönmeye başlar. Volan milindeki dönme hareketi dişliler vasıtasıyla devir 
sayısı küçültülerek krank (Eksantrik mile) ‘a aktarılır. Eksantrik milin görevi 
dairesel hareketi doğrusal harekete dönüştürmektir. Presin krank miline biyel 
kolu dediğimiz kollarla bağlı bulunan hareketli kafaya (koç , slayt) krank 
milinin eksen kaçıklığı kadar doğrusal hareket yaptırılır. Biz buna presin kursu 
(strok) diyoruz. Küçük tonajlı preslerde bu strok ayarlanabilir yapılabilir. 
Büyük tonajlı preslerde strok sabit yapılır.
Değişik yükseklikte kalıp bağlamak için ayrıca slayt ayar mekanizması yapılır.
Mekanik presin slayt aşağıya indiği pozisyonda geri dönüşe geçtiği pozisyona 
A.Ö.N. (180˚) yukarıda durduğu pozisyona Ü.Ö.N. (360˚)denir.
Mekanik preslerde iki tip hareket mevcuttur.
1.kademeli çalışma (kalıp bağlamada kullanılıyor )
2.pedal ile çalışma (parça basmada kullanılıyor )

Pedal ile çalışmada dikkat edilecek hususlar

Pedal ile çalışmada pedala basınca kavrama ve fren ventilleri enerjilenir, 
fren açar. Ventiller pozisyon değiştirerek kavramayı devreye sokar, slayt 
aşağıya inmeye başlar. A.Ö.N ‘ya 20˚ kalana kadar pedaldan elini çekersen 
pres durur fakat A.Ö.N ’ya 5˚den daha az kalmışsa pres Ü.Ö.N ’ya çıkana 
kadar hareketini otomatik olarak yapar. Bu olayı preslerin üzerinde bulunan 
strok göstergesinden görebiliriz.
Buradan da anlaşıldığı gibi pedal ile çalışmada çok dikkatli olmak gerekiyor 
ve pedal kontrollerinin çok iyi yapılması gerekiyor.
Presler Fonksiyonlarına Göre ;
1.Tek Etkili
2.Çift Etkili
3.Üç Etkili presler olarak ayrılabilir.

-Tek Etkili Presler
Bu preslerde bir slayt hareketi vardır. Slayt tabla ölçülerine göre bir, iki ve dört 
biyel kolu ile bağlıdır. Tek etkili presler çeşitli metal şekillendirme (Kesme, Delme, 
Çekme vs.)kullanılır.
-Çift Etkili Presler
Bu preslerde iki ayrı slayt ve slayt hareketi vardır. Dışta hareket eden slayt pot 
çemberi veya dış baskı, içtekine de iç baskı adı verilir. Dış baskıya kalıbın saç 
tutan kısmı bağlanır. Esas şekil verecek göbek iç baskıya bağlanır. Önce dış baskı 
aşağıya iner ve sacı gergin bir şekilde tutar, daha sonra iç baskı aşağıya iner ve 
çekme işlemi yapar. Bu tür presler derin çekme işlerinde kullanılır.
-Üç Etkili Presler
Çift etkililerde olduğu gibi iki slayt hareketli başlığın içinde bir tane slayt hareketi 
de tablanın altında olur.
Preslerin kolayca tanınabilmesi için pres gövdelerinde etiketler mevcuttur.

ÖRNEK; S4-650-96-72
S 4 650 96 72
S:Tek Etkili Kaç noktadan Ton olarak Tablanın Tablanın önden
D:Çift Etkili bağlı olduğu kapasitesi soldan sağa arkaya ölçüsü
T:Üç Etkili ölçüsü(inç)

GÖVDE YAPILARINA GÖRE MEKANİK PRESLER
Preslerde gövde malzemesi dökme demirdir. Presin çalışması sırasında, pres 
gövdesi kendisine etki eden kuvvetler nedeniyle şekil değişimine uğrar. Pres 
gövdesinde meydana gelen bu şekil değişimi, gerek preste imal edilen parçanın 
kalitesine gerekse kalıp ömrü üzerine ters yönde etki eder. Bu nedenle çalışma 
sırasında, pres gövdesindeki şekil değişiminin minimum olması için presler mümkün 
mertebe esneme yapmayacak şekilde imal edilir. Bunun içinde pres imalatında 
malzeme tasarrufu gözetmeksizin, çalışma sırasında gövdeye gelecek kuvvetlerin, 
gövdenin mukavemet edebileceği değerden çok daha düşük olmasına dikkat edilir.
Gövde Yapılarına Göre Presler
-Açık Gövdeli Presler
-Düz Kenarlı Presler olarak sınıflandırılabilir;

Açık Gövdeli Presler:
Bu presler tek etkilidir. Avantajı, daha düşük fiyatlı olması, malzeme çalışma ve 
aktarılmasındaki kolaylıktır. Bu tiplere, kalıpların kolayca önden ve yandan 
bağlanabilmesinin yanı sıra malzeme sürülmesinin kolaylığı da vardır. Basılan 
parçalar kalıp altına, yanlara yada arkaya atılabilir. Bu preslerin bir dezavantajı 
yük altında gövde yapısı sebebiyle açısal deformasyona uğraması ve hizalama 
(alt ve üst tablalardaki paralelliğin bozulması)bozukluklarına sebep vermesidir. 
Bunun neticesinde zımba ve kalıpların aşınması sorunu ortaya çıkar.
Düz Kenarlı Presler:
Bu preslerde hizalamayı sağlayacak en iyi koşullar mevcuttur. Yük altında gövde 
esnemesi düz ve yere diktir. Esneme kalıp ile aynı doğrultuda olduğundan kalıba 
da zararı yoktur. Büyük düz kenarlı presler küçüklere oranla daha yavaş vuruş 
yaparlar, nedeni derin çekmeli parçalarda şekillendirme problemi olması, darbeden 
ötürü kalıp ve pres ömürlerinin azalmasını önlemektir.